Dit schooljaar doen alle groep 8 kinderen de Doorstroomtoets. Deze toets is de vervanger van de Eindtoets en wordt niet in april maar in februari afgenomen. Doel is om enerzijds alle gegevens te hebben voordat een definitief schooladvies gegeven wordt. En daarnaast om duidelijk te maken dat het hier geen eindstation betreft maar een ‘meetmoment’, waarna doorstromen altijd mogelijk is. Mede het vegroten van de kansengelijkheid ligt hieraan ten grondslag.  

Je kunt je vraagtekens hebben bij het verplicht toetsen van alle kinderen. Maar als we dat even buiten beschouwing laten, lijkt het een goede verandering dat deze toets naar voren is gehaald. De afgelopen jaren waren de schooladviezen gegeven en de kinderen bij hun scholen aangemeld, waarna ze tóch nog een Eindtoets moesten maken en het schooladvies kon worden bijgesteld. Dat werd dan een ‘heroverweging’ genoemd. Zeer onhandig omdat bij aanpassing van een advies de aanmelding en soms ook de schoolkeuze weer veranderde. Het is dus prettiger om álle gegevens te hebben voordat een schooladvies gegeven wordt.  

Jammer genoeg is het niet bij deze verandering gebleven. Scholen zijn nu ook verplicht een voorlopig advies in januari in groep 8 te geven, zes weken voordat de Doorstroomtoets plaatsvindt. Dat betekent dat een leerkracht in januari 25 gesprekken voert over het voorlopig advies, en een paar weken later in maart wéér 25 gesprekken over het definitieve schooladvies. Niet alleen levert dat onnodig veel gesprekken op, het is ook de oorzaak van een extra druk op de Doorstroomtoets. In zes weken tijd kun je van een kind niet verwachten zich dusdanig te ontwikkelen dat een schooladvies wordt aangepast. Het enige dat dus nog van invloed kan zijn is de Doorstroomtoets. En juist dát zorgt voor een ongewenste en onnodige toetsdruk. 

Mijn oplossing? Zorg dat kinderen en ouders tijdig worden meegenomen in het adviestraject. Geef eind groep 7 een denkrichting mee (noem het desnoods een voorlopig schooladvies) en bespreek dit ook begin groep 8. Een advies op basis van oa observaties, ontwikkelpunten en schoolresultaten. Om vervolgens na de Doorstroomtoets te komen tot een definitief schooladvies.   

Overigens, het aanpassen van een toetsnaam betekent nog niet dat ‘doorstromen’ in de praktijk ook mogelijk is. Daar is ons onderwijssysteem helaas nog niet helemaal op berekend. En onze ‘prestatiemaatschappij’ ook niet.

Maar goed, in de politiek wordt al té vaak té lang gepraat. Laten we het eens klein, en daardoor goed haalbaar houden. Aan de slag!